Als stadspredikant en straatpastor ben ik niet alleen de ‘oren en ogen van de kerk’ in de straat – om het zo maar te zeggen – maar ook de ‘stem van de straat’ in de kerk. In het bijzonder in de Gentse VPKB-kerken, maar ook op andere plekken. Voor het jaar 2024 heb ik een hele reeks ‘preekbeurten’ – zoals dat in goed protestants jargon heet – in verschillende gemeenten in Oost- en West-Vlaanderen in mijn agenda staan. Omdat mijn werk ook vanuit het district Oost- en West-Vlaanderen – dat wil zeggen: alle VPKB-kerken in die twee provincies – ondersteund wordt. En het dus zinvol is als andere VPKB-kerken in dat district ook eens wat horen over wat die stadspredikant in Gent doet.
Voor die gastpreekbeurten in het district val ik graag terug op mijn bevestigingsviering van afgelopen oktober. Vooral omdat ik vind dat ik in die bevestigingsviering een paar belangrijke grondlijnen genoemd heb die mijn werk richting geven. Belangrijkste daarvan: durven geloven in Bijbelse visioenen van een betere wereld. De wereld waarin zwaarden worden omgesmeed tot ploegijzers (of anders gezegd: waarin wapens worden omgesmeed tot nuttige gereedschappen), en waarin machtigen het veld moeten ruimen voor mensen die nu nog als oud vuil worden gezien.
Deze zondag was ik, als één in die reeks preekbeurten, in de protestantse kerk van Brugge te gast. En zoals dat gaat bij een protestantse kerkdienst, werd er daarna bij de koffie nog flink nagepraat. Dat vind ik altijd fijn, want ik wil graag weten hoe mijn verhaal overgekomen is en of mensen er iets aan gehad hebben. Zo ontstond er een boeiend gesprek over die Bijbelse visioenen. Dat sprak haar aan, zo zei één van de kerkgangers, want ze dacht zelf ook graag positief. Dat zette mij weer heel erg aan het denken. Want Bijbelse visioenen hebben – in mijn ogen althans – niet zoveel te maken met ‘positief denken’. 
Ze zijn juist vaak ontstaan in heel negatieve situaties: onderdrukking, bezetting, ballingschap. Je zou kunnen zeggen: Bijbelse visioenen van heil – of zo je wilt: van een betere, een heilzame wereld – zijn meestal ontstaan als antwoord op situaties van onheil.
Mijn droom voor de stad Gent (en ook trouwens voor de stad Brugge) is een stad waarin het voor iedereen goed leven is. Maar die droom is ontstaan vanuit de ervaring dat het voor veel mensen in de stad Gent (en ongetwijfeld ook in Brugge) juist niet goed leven is. Mijn droom voor de stad is niet bedoeld om die ervaring te ontkennen. Eerder het tegendeel. En zo is het – opnieuw: in mijn ogen althans – ook met Bijbelse visioenen. Het visioen van de profeet Micha, die droom over zwaarden die worden omgesmeed tot ploegijzers, is ontstaan vanuit de ervaring van een wereld waarin mensen met grof geweld van zwaarden in ballingschap of nog erger worden gedwongen. En het ontkent die ervaring niet – eerder het tegendeel. Zo’n visioen wil mensen moed inspreken in een ontmoedigende situatie. Maar het is ook niet zomaar dagdromerij. Zo’n visioen van de profeet Micha is geworteld in het vertrouwen, dat God niet een God van zwaarden is maar een God van ploegijzers, niet van dood maar van leven. Of, zo je wilt: dat elkaar dood en ellende aandoen ingaat tegen waarachtige menselijkheid. Dat waarachtige menselijkheid alles te maken heeft met goed leven met elkaar.
Het wagen met zo’n visioen is dus wel een positieve onderneming, maar toch heel wat anders dan ‘positief denken’. Wie eenmaal aangestoken is door zo’n visioen, tja, die kan niet meer terug. En als ik zie hoe onze wereld eruit ziet, kan ik alleen maar zeggen dat we nood hebben aan die visioenen, van zwaarden omgesmeed tot ploegijzers en van machtigen die het veld moeten ruimen voor mensen die nu nog als oud vuil worden gezien.
(Afbeelding: Len Munnik, via Jim Forest)